Det er flest kvardagar. Men kom han kanskje litt fort denne gongen?
Det går som kjent an å leve i kvardagen og. Det kan framstå som ansvarleg når Arbeidarpartiet etter valsigeren er så raske med å svitsje over frå valkampmodus til styringsmodus. På NRKs Politisk kvarter forklarte Jonas Gahr Støre nyleg noko som sikkert er heilt opplagt for han. I og med at regjeringa han leier reint formelt ikkje er ny, trengs det heller inga ny regjeringserklæring. Konfrontert med spørsmålet om det ikkje blir litt styrete på Stortinget når ein treng støtte frå fire ikkje akkurat samkøyrde parti, har partiets nyslåtte parlamentariske leiar Tonje Brenna svart at alle visste kva som var å vente då dei gjekk til val på ei regjering på venstre side av midtstreken i politikken.
Fortener dette ikkje eit eige namn og nokre kulepunkt?
Det er jo sant det også. Spørsmålet er om det er nok til å skape den entusiasmen som trengs dei neste åra.
Partia Ap er avhengige av støtte frå har mange hjartesaker, samstundes opererer alle i spennet mellom idealisme og pragmatisme. Dei neste fire åra skal dei både overtyde seg sjølv og veljarane sine om at dei får ting til på Stortinget. Sidan 2005 har Arbeidarpartiet lukkast med å smi fleire regjeringskoalisjonar. Men ideen om Ap som maktarrogant lever vidare, slik ein tidlegare Senterparti-statssekretær minne om då han sa takk for seg i regjeringa. Og slike tankar verkar som sand i maskineriet for samarbeid.
Det er sant at retninga for det heile vil bli synleg i statsbudsjettet, i forhandlingar og i kvardagen. Samstundes er det all grunn til å tru at dei neste åra vil by på færre kvardagar av den typen vi har kjent til no. På berre nokre månader har Donald Trump og hans folk endra rammeverket for internasjonal politikk radikalt. Det vi trudde var sikkert om ein regelbasert verdsorden, føreseielege handelsstraumar og tryggingspolitiske garantiar er ikkje lenger så sikkert.
Partia til venstre for midtstreken i politikken er einige om kva dei ikkje vil.
Eg trur ikkje Støre er så usikker på korleis han vil svare på dette. Han snakka om det i valkampen. Det handlar om tryggleik, for norsk økonomi i ei uroleg tid, og om at vanlege familiar skal kunne ha eit føreseieleg liv, og velferdsstaten skal vere der for dei som treng det. Men fortener dette ikkje eit eige namn og nokre kulepunkt?
Partia til venstre for midtstreken i politikken er einige om kva dei ikkje vil. Dei vil ikkje ha ei regjering leia av Sylvi Listhaug, med Framstegspartiet som tonegjevande parti på høgre fløy. Dei vil heller ikkje ha eit land der pengesterke aktørar får det som dei vil etter ein massiv sytekampanje om formueskatt med eksempel frå fiksjonens verd.
Samstundes har alle lange lister over kva dei vil få til, og alle har blitt grundig lufta i valkampen. I haust får vi sjå om Norgespris var det grepet som skulle til for å stoppe mange års uro om kablar og straumpris. Spørsmålet om eit skatteforlik er ikkje til å unngå. Regjeringa har gode grunnar til å ønske eit breitt forlik. Samstundes har dei svært mykje å tape på eit forlik som ikkje skaper entusiasme hos næraste støttespelarane på Stortinget og i LO. Og då kjem ein ikkje unna eit system som sikrar synleg skattelegging av dei med størst formue og minst skattevilje.
I dagane som kjem er partiet avhengig av å vinne alliansepartnarane sine, vedtak for vedtak.
Det er også vanskeleg for regjeringa å ikkje gi samarbeidspartia eit synleg gjennomslag i klimapolitikken. I år hamna Miljøpartiet for første gong over sperregrensa. Slik dei førte valkampen, har partiet i grunnen berre eitt løfte dei treng å oppfylle; å gjere Støre grønare. Før sommaren lova Arbeidarpartiet ein tannhelsereform, etter mange år med press frå SV og Raudt. Slikt kan slå an, også hos dei mange som stadig utsett tannlegebesøk av økonomiske grunnar.
Arbeidarpartiet gjorde eit god val. I dagane som kjem er partiet avhengig av å vinne alliansepartnarane sine, vedtak for vedtak. Ap er også avhengig av å vinne veljarane, igjen og igjen. Vi kan vere heilt sikre på at dei neste åra vil bli vanskelege, på grunn av den uføreseielege situasjonen i internasjonal politikk. Og i slike tider, der ein kan få kjensla av himmelen er i ferd med å falle ned, er det styrkande å ha kjensla av å ha ein høgare himmel over det ein gjer.
Difor har Arbeidarpartiet mykje å vinne på å ikkje gå rett over i styringsmodus, men å ta ein fot i bakken og formulere tydelege tankar om ei ny tid i ein ny parlamentarisk situasjon. Ein siste, vektig grunn er at Støre treng eit namn som erstattar det uønskte italienske multifruktnamnet som mange pressefolk har forelska seg i.
Kommentarer